Foto: Pixabay
Većim delom godine ogrejana toplinom sunca, smeštena u prirodnom zaleđu primorskih gradova, proteže se regija poznata po uzgoju maslina i vina i zovu je Slovenska (Slovenačka) Istra. U ovom, najtoplijem delu Slovenije, mediteranska klima pruža idealno okruženje za razvoj tipičnih mediteranskih kultura. Veći deo slovenske Istre čine Šavrinska brda, koja se postepeno uzdižu od mora prema unutrašnjosti. Reke Rižana, Badaševica, Drnica i Dragonje koje protiču dolinom, do mora stvorile su vrlo plodne ravnice. Kvalitet tla, mediteranska klima i blizina mora vekovima već određuje život ljudi na ovom području. Stanovništvo se ovde bavi prvenstveno poljoprivredom, a zatim stočarstvom, zanatstvom i ribolovom.
Region slovenske Istre je poznat po kvalitetnom crvenom i belom vinu. Od vina koja su ponikla na tlu vinograda slovenske Istre ističe se crno vino Refosko. Kažu da ono ima blagotvoran učinak na zdravlje, da ojačava i osvežava sve one koji u njemu uživaju. U njemu se nalazi veliki broj antioksidanasa i mlečnih kiselina koji sprečavaju kardiovaskularne bolesti i imaju pozitivan učinak na regulatornu probavu. Među crnim vinima koja se prave u vinogradima Slovenske Istre, poznata su još i Merlot i Kaberne Suvinjon, a među belim i posebnu pažnju zaslužuju Malvazija i Moskatel, koja su ponos ovih prostora već vekovima. U istarskim konobama osim pomenutih vina još se kao domaća nude i sivi Pinot i Šardone.
Tipična istarska vina mogu se probati u mnogim vinskim podrumima koji čine tzv. vinski put ili u restoranima, gde se uz degustaciju vina može probati i raznovrsna ponuda ukusnih jela Slovenske Istre.
Vinski put je magnituda regije, podeljen u sekcije, olakšava posetiocima što progledniji i obilazak raznih zanimljivih mesta sa dobrom kapljicom. Na krajnjem istočnom delu slovenske Istre, u blizini granice sa Hrvatskom, vinski put vodi do starog sela Kubed. Deonica od Kubeda do Gradine vodi do mesta u gorju Hrvoje i Pregara. Sa Hrvoja se pruža prelep pogled na okolne brežuljke. U mestu se nalazi visoki zvonik, koji je u 1983. udario grom i uništio ga, I koji je ponovo podignut 1997. Danas taj zvonik meštani zovu “obrnuti pasulj”, jer su upravo prodajom pasulja skupili dovoljno novca za obnovu zvonika.
Sledi mesto Socerb, najpoznatije po velikom dvorcu, koje se nalazi na čak 440 metara nadmorske visine i nudi predivan pogled na zaliv Trst i Kopar. Daljnji put kroz sela vodi do mesta Gusto Ospa. Kažu lokalci da je tu raj za penjače iz celog sveta, sve one zaljubljenike u strme litice, kojih je, čini se bezbroj, iznad naselja.
Rižanska dolina na 164 metara visokom bregu je poznata po svojim srednjovekovnim freskama u crkvi Sv. Trojstva iz 13. veka, koje spada u sam vrh srednjovjekovnog zidnog slikarstva u Sloveniji. Kroz Piran, koji sledi, vode brojne staze za jahanje i biciklizam.
Koper je prvi veliki grad na vinskom putu. On je među tri obalna grada koji se mogu pohvaliti najvećim vinogradarstvom u zaleđu koje okružuje grad. Tamo se osim dobrih vina putniku nudi i obilje kulturne i graditeljske baštine, koji uglavnom potiče još iz mletačkog perioda. U ribarskom mestu Izola pod obavezno se moraju probati vrhunski riblji specijalitet i sve to zaliti dobrim vinom. U istarskom podrumu Susjed Pomjana mogu se iznajmiti konji ili kolica sa konjskom vučom i vodičem, pa se uz čašu vina u jednoj ruci i sa voljenom osobom pored sebe može idilično uživati u lepotama Šavrinskih brda.